Under the Equality Act 2010, it is unlawful for any education provider, including a private or independent provider, to discriminate between pupils on grounds of disability, race, sex, gender reassignment, pregnancy and maternity, religion or belief, or sex.
Πηγή: CSIE
”Το ροζ είναι για κορίτσια. Το μπλε είναι για αγόρια. Τα transformers και οι δεινόσαυροι είναι αγορίστικα παιχνίδια. Οι κούκλες και οι πριγκίπισσες είναι για τα κορίτσια”. Οι περισσότεροι/ες απο εμάς, μεγαλώσαμε με αυτά τα στερεότυπα. Τις τελευταίες δεκαετίες, όλο και περισσότερα κινήματα επιχειρούν να εξαλείψουν τέτοιες ιδέες- δυστυχώς όμως, το πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει.
Μπορεί με μια πρόχειρη ματιά, για πολλούς, τέτοιες ιδέες να είναι άκακες: ”Τι πειράζει αν φοράμε ροζ στα κοριτσάκια;”. Η αλήθεια είναι όμως, ότι αν κοιτάξουμε τις στατιστικές, η πυραμίδα των στερεοτύπων πηγαίνει πιο μακριά απο όσο φανταζόμαστε. Ας δούμε λοιπόν με ποιο τρόπο ο σεξισμός επηρεάζει την εκπάιδευση των κοριτσιών και τι μπορείτε να κάνετε για να τον περιορίσετε.
1. Ο σεξισμός οδηγεί τα κορίτσια μακριά απο τις θετικές επιστήμες και τα σπορ
Η κοινωνική αντίληψη που θέλει τους άντρες καλύτερους στις θετικές επιστήμες αλλά και η ιδέα ότι οι άντρες είναι καλύτεροι στα σπορ λόγω ”σωματικής δύναμης”, έχουν πολλές αρνητικές επιπτώσεις στα κορίτσια. Παρά το γεγονός ότι πολλά κορίτσια αγαπούν τις θετικές επιστήμες και τα σπορ, πολύ λίγα κορίτσια τα επιλέγουν ως καριέρα σε σχέση με τα αγόρια. Άρθρα όπως αυτό, αυτό και αυτό είναι μόνο λίγες απο τις πηγές που το αποδεικνύουν.
Να θυμήσουμε εδώ, την πρόσφατη- ιδιαίτερα υποτιμητική για τις ποδοσφαιρίστριες- διαφήμιση της Moller Greece, αλλά και την απαράδεκτη απάντηση της εταιρίας την οποία θα δείτε εδώ.
Τι μπορείτε να κάνετε στην τάξη:
- Αναφερθείτε σε σημαντικές επιστημόνισες και το πως επηρέασαν την αστρονομία, τη φυσική, τα μαθηματικά κοκ. Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε εξ ολοκλήρου αντρικά πρότυπα όταν διδάσκετε τέτοιου είδους topics.
- Κανονικοποιήστε την αναφορά σε γυναικείες ποδοσφαιρικές ομάδες- όπως θα κάνατε με τις αντρικές. Δείξτε στους μαθητές clips απο ποδοσφαιρικούς αγώνες γυναικών, πείτε τους πόσο χαρήκατε που η γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα μιας χώρας προκρίθηκε, κοκ.
- Γιορτάστε τις νίκες των κοριτσίστικων ομάδων του σχολείου σας.
- Ενθαρρύνετε τα μεικτά ομαδικά αθλητικά παιχνίδια και ενθαρρύνετε τα αγόρια και τα κορίτσια να παίξουν μαζί.
2. Ο σεξισμός σπρώχνει τα κορίτσια μακριά απο ηγετικές θέσεις.
Η καθοδήγηση και η ηγεσία αντιμετωπίζεται ως ανδρικό χαρακτηριστικό. Έτσι, συχνά τα κορίτσια που δείχνουν τάσεις να καθοδηγούν ή να ηγούνται, αντιμετωπίζονται ως ”bossy”, ιδιότροπες, ψηλομύτες, υστερικές κλπ. Πολλοί απο εμάς άλλωστε έχουν ακούσει σχόλια τύπου ”έχει νεύρα επειδή λείπει ο άντρας της” για γυναίκες πολιτικούς. Τα κορίτσια και οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως συναισθηματικά ασταθείς, υπερβολικές και ”dramatic” με τη φράση ”έχεις περίοδο;” να έχει ειπωθεί σε κάθε γυναίκα τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της. Αυτό, στην κοινωνία μας, αποτρέπει τα κορίτσια απο το να ασχοληθούν με ηγετικούς ρόλους σε επιχειρήσεις, ή με την πολιτική.
Τι μπορείτε να κάνετε στην τάξη:
- Μιλήστε στην τάξη σας για τον τρόπο που έχει αλλάξει μέσα στην ιστορία ο ρόλος των γυναικών- και το πως τα κορίτσια διεκδικούν όλο και περισσότερα δικαιώματα όπως εκπαίδευση, ψήφος, κλπ.
- Ενθαρρύνετε τα κορίτσια να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους στην τάξη, όπως το school council.
- Επιβραβεύστε τα κορίτσια που δείχνουν καλές ηγετικές ικανότητες και ενθαρρύνετέ τα να καθοδηγήσουν όσους το χρειάζονται.
- Διαβάστε βιβλία που παρουσιάζουν τα κορίτσια σε ηγετικούς ρόλους.
3. Η σεξουαλικοποίηση των κοριτσιών απο μικρή ηλικία επηρεάζει την εκπαίδευσή τους
Η τάση που έχει η κοινωνία να κανονικοποιεί την αντικειμενοποίηση των γυναικών απο την πλευρά των αγοριών, ενθαρρύνει τη σεξουαλική παρενόχληση απο πολύ μικρή ηλικία. Το χούφτωμα, τα σχόλια σχετικά με το σώμα μας και το cat-calling είναι μόνο λίγα απο όσα οι περισσότερες γυναίκες βιώνουμε απο πολύ μικρή ηλικία και που συχνά επηρεάζουν το τι θα επιλέξουμε να κάνουμε στο σχολείο. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ως μαθήτρια να αποφεύγω σκόπιμα τα ομαδικά παιχνίδια, για να αποφύγω το χούφτωμα και τη βία των συμμαθητών μου. Και θυμάμαι τη διευθύντρια, όταν ζήτησα βοήθεια, να μου λέει ”είσαι όμορφη, γι αυτό σε πειράζουν”.
Τι μπορείτε να κάνετε στην τάξη:
- Ενημερωθείτε για τις νέες παραγράφους στην εγκύκλιο Keeping Children Safe in Education σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση μεταξύ των μαθητών και πως να την αντιμετωπίσετε.
- Μη θεωρείτε οποιουδήποτε είδους ανεπιθύμητη σεξουαλική συμπεριφορά ή γλώσσα των αγοριών προς τα κορίτσια ως ”φυσιολογική” ή ”boys being boys”.
- Σεβαστείτε το δικαίωμα όλων των παιδιών να μη θέλουν να αγκαλιάσουν, να φιλήσουν ή να κρατήσουν το χέρι κάποιου.
- Αντιμετωπίστε τη φιλία ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια ως φυσιολογική και μην αποδίδετε τίτλους ”ζευγαριού” σε αγόρια και κορίτσια όταν παίζουν μαζί.
4. Η διάκριση των κοριτσιών δεν είναι θέμα θρησκείας και καταγωγής
Μπορεί σε λιγότερο ανεπτυγμένες κοινωνίες η άνιση συμπεριφορά προς τα κορίτσια να είναι χειρότερη. Και φυσικά, σε πολλές κοινωνίες οι γυναίκες υποχρεώνονται να φορέσουν μαντήλα, όπως σε πολλές δυτικές κοινωνίες οι γυναίκες στο παρελθόν έχουν υποχρεωθεί να παντρευτούν.
Την ίδια στιγμή, αυτό δε σημαίνει πως ο σεξισμός είναι απαραίτητα συνδεδεμένος με την καταγωγή και τη θρησκεία, ούτε με το αν ένα κορίτσι φοράει μαντήλα. Αρκεί να διδάξετε σε ένα σχολείο του ανατολικού Λονδίνου για να δείτε κορίτσια με μαντήλα να συμμετέχουν σε ποδοσφαιρικές ομάδες και να κάνουν μπαλέτο ή kick boxing.
Επομένως η θρησκεία και το τι φοράει ένα κορίτσι δε σημαίνει απαραίτητα ότι καταπιέζεται. Την ίδια στιγμή, το γεγονός ότι μια οικογένεια δείχνει ”progressive” δε σημαίνει ότι δε σπρώχνει στερεότυπα προς τα παιδιά της.
Τι μπορείτε να κάνετε στην τάξη:
- Έχετε τα μάτια σας ανοιχτά προς όλους τους μαθητές. Μπορεί το κορίτσι με τη μαντήλα να έχει μια ήσυχη οικογένεια και να κάνει χόμπυ που της αρέσουν, ενώ το κορίτσι της φαινομενικά ”μοντέρνας” ”δυτικής” οικογένειας να κακοποιείται.
- Προσπαθήστε να είστε κοντά στους μαθητές σας όσο γίνεται και να μαθαίνετε για τη ζωή τους.
- Ενημερωθείτε για την κλειτοριδεκτομή και για το ποια κορίτσια κινδυνεύουν περισσότερο απο αυτή. Δείτε το άρθρο μας εδώ.
- Όταν δείχνετε γυναικεία πρότυπα απο όλα τα επαγγέλματα, βεβαιωθείτε ότι συμπεριλαμβάνετε role models απο όλες τις θρησκείες και τα backgrounds. Είναι πολύ σημαντικό για όλα τα κορίτσια, ανεξαρτήτως θρησκείας και background, να μπορούν να δουν τον εαυτό τους σε ένα επιτυχημένο γυναικείο πρότυπο.
5. Ο σεξισμός συναντάται σε πολλούς εκπαιδευτικούς
Πολλές φορές μπορεί να παρατηρήσουμε μικρές σεξιστικές συμπεριφορές που παρά το ότι δείχνουν ασήμαντες, μόνο κακό κάνουν στους μαθητές μας. Φράσεις όπως ”θελω ένα δυνατό αγόρι να με βοηθήσει να μεταφέρω το τραπέζι” ή ”ο Κ φοράει κοριτσίστικο καλσόν κάτω απο το παντελόνι του”, ακούγονται απο τα παιδιά και διαμορφώνουν τις αντιλήψεις τους.
Τι μπορείτε να κάνετε στην τάξη:
- Αποφύγετε την επικριτική γλώσσα όσον αφορά το ντύσιμο και την εμφάνιση των μαθητών, π.χ. ”τα μαλλιά της είναι σαν αγόρι”, ”γιατί έχεις βαμμένα νύχια, κορίτσι είσαι;”, ”κάτσε σαν κορίτσι” ή ”μη κλαις, είσαι δυνατός άντρας”.
- Στη διδασκαλία σας, χρησιμοποιήστε όσο μπορείτε γυναικείους χαρακτήρες με κοντά μαλλιά και λιγότερο ”θηλυκή” εμφάνιση αλλά και αντρικούς χαρακτήρες με μακριά μαλλιά, που φοράνε ροζ κλπ.
- Χρησιμοποιήστε θετική γλώσσα ως προς την εμφάνιση άλλων συναδέλφων και τονίστε τη σημασία του να χρησιμοποιούμε ”kind language”.
- Αφήστε τους μαθητές να επιλέγουν τα υλικά και τα παιχνίδια τους. Μην κάνετε υποθέσεις ότι στις μαθήτριες αρέσουν οι πριγκίπισσες και στους μαθητές το ποδόσφαιρο.
Μερικά χρήσιμα βιβλία:
Η εμπειρία μου γύρω απο τα βιβλία βασίζεται κυρίως στην προσχολική αγωγή. Ωστόσο, με μια απλή αναζήτηση θα βρείτε πολλά άλλα βιβλία, ιδανικά για μαθητές μεγαλύτερων ηλικιών, με δυνατά γυναικεία πρότυπα!
- The Paperbag Princess- Robert Munsch
- Not All Princesses Dress in Pink- Heidi Stemple
- Room on the Broom- Julia Donaldson
- Zog- Julia Donaldson
- I am Rosa Parks- Brad Meltzer
Κλείνοντας…
Για να βοηθήσουμε πραγματικά τα κορίτσια να πετύχουν στη ζωή τους, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τυχόν εμπόδια στην εκπαίδευσή τους. Το οικονομικό status της οικογένειας, το αν είναι πρόσφυγες/ μετανάστες, ο ρατσισμός λόγω φυλής/ θρησκείας/ χρώματος/αναπηρίας, είναι όλα διαφορετικοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το μέλλον ενός κοριτσιού.
Ωστόσο είναι σημαντικό πίσω απο κάθε κορίτσι να βλέπουμε τις δυνατότητές της, και όχι τα εμπόδια. Εμείς είμαστε η γέφυρα ώστε κάθε κορίτσι- ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, θρησκείας και εθνικότητας- να καταφέρει να γίνει μια γυναίκα που θα μπορεί να κάνει τις δικές τις επιλογές. Μια γυναίκα που θα μπορεί να επιλέξει μόνη της το αν θέλει να δουλέψει, να κάνει παιδιά, να σπουδάσει, να ντυθεί ή να γδυθεί.
